KS AZS-AWF Biała Podlaska
Lata 70-te to początek działalności sekcji piłki ręcznej mężczyzn w Białej Podlaskiej. Zespół prowadzony przez mgr Wojciecha Jankowskiego awansował wtedy z klasy okręgowej do III ligi. W roku 1975 nastąpiła zmiana na stanowisku trenera, został nim mgr Józef Gryc. W początkowych latach istnienia sekcji trzon zespołu tworzyli: Waldemar Nieleszczuk, Zbigniew Trzciński, Leszek Siejwa, Andrzej Banasiak, Ryszard Ślepowroński i Leszek Rejter. W roku 1979 sekcja zawiesiła swoją działalność, przerwa trwała siedem lat.
W listopadzie 1986 roku, sekcja została reaktywowana. Funkcję szkoleniowca obejmuje, absolwent bialskiej Uczelni mgr Leszek Siejwa. Zespół został zgłoszony do rozgrywek międzywojewódzkich, prowadzonych przez Okręgowy Związek Piłki Ręcznej w Lublinie i uczestniczył w rozgrywkach ligowych.
W sezonie 1990/91 akademicy wywalczyli I miejsce w rozgrywkach III ligi, awansując do turnieju barażowego o wejście do II ligi i uzyskali w Lublinie historyczny awans do II ligi.
Twórcami sukcesu byli: Sławomir Bodasiński, Marek Błaszczak, Wojciech Bracław, Andrzej Choroś, Marcin Gierczak, Wojciech Nowek, Andrzej Kolanko, Dariusz Rajchemba, Wojciech Rychlicki, Jacek Spyt, Tomasz Szlonzak, Piotr Żuchnik i Włodzimierz Sawko oraz trener mgr Leszek Siejwa.
Trzy kolejne sezony występów w II lidze regularnie kończyły się zajęciem 7 miejsca.
Bardzo ważną datą w historii sekcji był dzień 1 lipca 1994 roku. W tym dniu, aktywna i ceniona na polskim rynku Firma „Pol-Kres" S.C., na podstawie umowy zawartej z Klubem, zdecydowała się sponsorować drugoligowych szczypiornistów. Stosowną umowę podpisali: Dyrektor Instytutu Wychowania Fizycznego i Sportu - dr Jerzy Sadowski oraz współwłaściciele Spółki Cywilnej „Pol-Kres": Edward Tomaszuk, Ryszard Śmieszko i Wiesław Szuba. Trzy miesiące później ukonstytuował się Społeczny Zarząd Sekcji Piłki Ręcznej, którego prezesem został Marek Zerynger. Właściwa współpraca między Klubem, Sponsorem i Uczelnią, w krótkim czasie, zaowocowała największymi sukcesami w historii sekcji i gier zespołowych Klubu Sportowego AZS-AWF Biała Podlaska.
W sezonach: 1994/95 i 1997/98 bialscy szczypiorniści uczestniczyli w rozgrywkach II ligi. Zespół stanowiący mieszankę młodości z rutyną, prowadzony od 1997 roku przez duet trenerski: Jarosław Cieślikowski - Leszek Siejwa, wywalczył w 1998 roku (po zakończeniu sezonu: 1997/1998) historyczny awans do grona najlepszych „siódemek" w kraju.
Autorami największego sukcesu w historii sekcji gier zespołowych w Klubie Sportowym AZS-AWF Biała Podlaska byli: trener Jarosław Cieślikowski, trener Leszek Siejwa, Krzysztof Wach, Radosław Matyjasik, Krzysztof Fatalski, Wojciech Łuczyk, Witalij Peniaz, Piotr Dropek, Paweł Bicki, Sławomir Bodasiński, Marcin Kurowski, Andrzej Chmielewski, Piotr Niczyporuk, Robert Bodasiński, Mariusz Balanda, Paweł Tetelewski, Aleksiej Usik, Artur Witkowski, Paweł Banaś.
W 1998 r. zespół awansował do Turnieju Finałowego Pucharu Polski. Dzięki zabiegom klubu, Związek Piłki Ręcznej w Polsce przyznał organizację turnieju finałowego Białej Podlaskiej. Zawody odbyły się w dniach 30-31 maja 1998 roku w hali sportowej IWFiS.
Uwieńczeniem znakomitego sezonu było zdobycie kolejnego tytułu Akademickiego Mistrza Polski. Akademicy w pełni zrealizowali zamierzony cel i ostatecznie uplasowali się na siódmej pozycji w rozgrywkach ekstraklasy (ówczesna I liga A).
Puchar Polski w 1999 roku to również udany występ bialskiego zespołu. Kolejny awans do Turnieju Finałowego, który odbył się w Płocku. Z drużyny odeszło kilku graczy, natomiast skład uzupełnili: Kazimierz Kotliński, Robert Łabuziński, Krzysztof Maciejewski, Łukasz Czertowicz, Tomasz Oczkoś, Tomasz Gigielewicz.
W finale zmierzyły się „siódemki" AZS i „Petrochemii". Wygrała drużyna z Płocka 29:20. Był to również pojedynek najlepszych kibiców w Polsce. O ile na boisku lepsi okazali się utytułowani zawodnicy z Płocka, o tyle na trybunach zwyciężyli fani z Białej Podlaskiej.
Ukoronowaniem postawy bialskich kibiców był puchar otrzymany z rąk Prezesa Urzędu Kultury Fizycznej i Turystyki - Jacka Dębskiego. Napis na pucharze brzmiał: „Puchar Prezesa UKFiT dla Najlepszych Kibiców w Polsce w rozgrywkach Ekstraklasy Piłki Ręcznej Mężczyzn w sezonie 1998/99".
W sezonie 1999/2000 AZS-AWF Biała Podlaska uplasował się ponownie na 7 miejscu w rywalizacji najwyższej klasy rozgrywkowej. Trzeci raz z rzędu bialscy szczypiorniści znaleźli się w finałowej rywalizacji Pucharu Polski, ulegając w półfinale szczypiornistom WKS „Śląsk" Wrocław. Po zakończeniu rozgrywek ligowych 1999/2000 z zespołu odeszło sześciu podstawowych zawodników. Zespół AZS-AWF POL-KRES Biała Podlaska zajął 12 miejsce w rozgrywkach i niestety spadł do I ligi.
Drużyna uczestniczyła w kolejnej edycji Pucharu Polski na szczeblu centralnym. W spotkaniu ćwierćfinałowym akademicy pokonali w hali IWFiS w Białej Podlaskiej DSI „Zagłębie" Lubin 26:22, by następnie ulec w półfinale zespołowi WKS „Śląsk" Wrocław.
W sezonie 2001/2002, dzięki porozumieniu zawartemu pomiędzy Klubem Sportowym AZS-AWF i Uczniowskim Klubem Sportowym TOP 54 Biała Podlaska, najzdolniejsi zawodnicy UKS TOP-54 zasilili kadrę zespołu seniorów. W rozgrywkach I ligi w sezonie 2001/2002 bialscy szczypiorniści ostatecznie zajęli 5 miejsce, pozostając w tej samej klasie rozgrywkowej. Udanie zaprezentowali się młodzi piłkarze ręczni. Juniorzy, po zajęciu 3 miejsca awansowali do turnieju ćwierćfinałowego Mistrzostw Polski Juniorów. Powołano zespół rezerw, który uczestniczył w rozgrywkach III ligi, (w sezonie 2001/2002 - 4 miejsce).
Przed sezonem 2002/2003 bialski zespół pozyskał kilku nowych, utalentowanych zawodników, którzy rozpoczęli studia w ZWWF. Trzech studentów zostało powołanych do młodzieżowej reprezentacji Polski. Byli to: Piotr Ner, Marek Kubiszewski i Łukasz Kandora. Znakomita postawa zespołu w rozgrywkach I ligi/B zaowocowała awansem, po raz drugi, do najwyższej klasy rozgrywkowej. Bialscy szczypiorniści zajęli II miejsce i wraz z Gwardią Opole awansowali do Ekstraklasy. Wielki sukces odnieśli również młodzi piłkarze ręczni, zdobywając brązowy medal Mistrzostw Polski Juniorów podczas Turnieju Finałowego, który odbywał się w hali sportowej bialskiej uczelni w dniach 23-27 kwietnia 2003 roku.
Skład zespołu tworzyli: Janusz Cybulski - bramkarz, Rafał Denisiuk - obrotowy, Rafał Fedoruk - bramkarz, Michał Gołąbczyk - rozgrywający, Łukasz Jezior - skrzydłowy, Daniel Kaliszuk - rozgrywający, Łukasz Koszołko - skrzydłowy, Dariusz Kowalski - rozgrywający (uczeń - SMS ZPRP Gdańsk), Kamil Kwiecień - skrzydłowy, Arkadiusz Olik - skrzydłowy, Łukasz Panasiuk - skrzydłowy, Marek Rozporski - rozgrywający (uczeń - SMS ZPRP Gdańsk), Paweł Uss - rozgrywający, Maciej Wasilewski - obrotowy, Grzegorz Wielgus - skrzydłowy, Paweł Zając - rozgrywający. Trenerem brązowych medalistów Mistrzostw Polski Juniorów był Wojciech Łuczyk, absolwent bialskiej AWF, czołowy zawodnik drużyny seniorów. Finał Mistrzostw Polski Juniorów w 2003 roku to również znaczący sukces organizacyjny Klubu, Mistrzostwa zostały bardzo wysoko ocenione przez delegata ZPRP i wszystkie ekipy uczestniczące w imprezie.
W sezonie 2003/2004 akademicy uczestniczyli w rozgrywkach Ekstraklasy, plasując się ostatecznie na 11 miejscu, tym samym drużyna musiała pożegnać się z Ekstraklasą i rozpocząć przygotowania do nowego sezonu ligowego, już na poziomie I ligi.
W sezonach rozgrywkowych: 2004/2005 - 2009/2010 bialscy piłkarze ręczni uczestniczyli w rozgrywkach I ligi, plasując się kolejno na następujących miejscach:
sezon - 2004/2005 - 10 miejsce
sezon - 2005/2006 - 5 miejsce
sezon - 2006/2007 - 4 miejsce
sezon - 2007-2008 - 8 miejsce
sezon - 2008/2009 - 10 miejsce - udział w spotkaniach barażowych o utrzymanie się w I lidze
sezon - 2009/2010 - 12 miejsce - spadek do II ligi
Po spadku zespołu z I ligi, w sezonie ligowym: 2010/2011 piłkarze ręczni AZS-AWF Biała Podlaska uczestniczyli w rywalizacji II ligi/Grupa III, prowadzonej przez Warszawsko-Mazowiecki Związek Piłki Ręcznej w Warszawie. Ostatecznie bialscy szczypiorniści uplasowali się na II miejscu, za zespołem Zepter AZS UW Warszawa, co pozwoliło na udział w dwustopniowym etapie spotkań barażowych o powrót do I ligi. W pokonanym polu bialscy szczypiorniści pozostawili SPR Wisłę Sandomierz (I etap) oraz MTS Chrzanów (II etap). W decydującej rywalizacji o awans do II ligi, szczypiorniści zmierzyli się w dwóch spotkaniach (mecz i rewanż) ze swoimi imiennikami z Warszawy, dwukrotnie zwyciężając: w Warszawie 38:34 i w Białej Podlaskiej 31:23. Tym samym, po rocznej przerwie, akademicy z Białej Podlaskiej, powrócili do grona pierwszoligowców.
W sezonie 2011/2012 AZS-AWF Biała Podlaska zajął 11 miejsce, zagrożone spadkiem do II ligi. Decyzją Związku Piłki Ręcznej w Polsce dokonano reorganizacji rozgrywek ligowych od sezonu: 2012/2013, powiększając dwie grupy I ligi do czternastu zespołów. Drużyna bialskich szczypiornistów pozostała w gronie pierwszoligowców.
Niestety, sezon 2012/2013 to gorycz porażki, powtórka z sezonu: 2009/2010, czyli spadek do niższej klasy rozgrywkowej.
W tym miejscu należy też wspomnieć, iż od sezonu 2013/2014, piłkarze ręczni rozgrywają zawody ligowe w nowoczesnej hali sportowo-widowiskowej macierzystej uczelni, mieszczącej się przy ul. Marusarza 8, mogącej pomieścić ponad 2 tys. osób. Zawody szczypiornistów, niezmiennie cieszą się znaczącym zainteresowaniem ze strony środowiska sportowego, nie tylko z terenu miasta Biała Podlaska. Na każdym ze spotkań mistrzowskich, rozgrywanych w Białej Podlaskiej zasiada liczna rzesza kibiców, a frekwencja na hali niemal w każdej kolejce jest najwyższa w rozgrywkach.
W sezonie 2013/2014 drużyna uczestniczyła w rywalizacji drugoligowej (Grupa III), prowadzonej przez Warszawsko-Mazowiecki Związek Piłki Ręcznej w Warszawie. Tak naprawdę bialscy piłkarze ręczni mieli jednego godnego rywala, była nim ekipa KS Warszawianki Warszawa. To właśnie z tym zespołem toczyły się decydujące spotkania o ponowny powrót do grona pierwszoligowców. W całych rozgrywkach akademicy z Białej Podlaskiej stracili jedynie dwa punkty, przegrywając w Warszawie 25:27. W decydującym o I miejscu w rozgrywkach spotkaniu, rozegranym w dniu 12 kwietnia w Białej Podlaskiej, zwyciężyli gospodarze 30:25. Spotkanie w Białej Podlaskiej obejrzało około 2 tys. kibiców.
Niestety, kolejny powrót do grona pierwszoligowców w sezonie 2014/2015, nie był udany dla bialskich szczypiornistów. Po rocznym pobycie piłkarze ręczni AZS-AWF Biała Podlaska powracają do grona drugoligowców. Plasują się ostatecznie na czternastym, ostatnim miejscu w tabeli rozgrywek I ligi/ Grupy A z dorobkiem zaledwie 7 punktów, na co złożyły się: trzy zwycięstwa i jeden remis oraz 22 porażki.
W sezonie ligowym: 2015/2016, piłkarze ręczni KS AZS-AWF Biała Podlaska ponownie występowali w rozgrywkach II ligi/Grupy III, prowadzonych przez Warszawsko - Mazowiecki Związek Piłki Ręcznej w Warszawie na zlecenie Związku Piłki Ręcznej w Polsce. Rozgrywki swoim zasięgiem obejmują województwa: mazowieckie, lubelskie, podlaskie i łódzkie. Banicja na drugoligowym froncie trwała jednak najkrócej jak tylko jest to możliwe – jeden sezon. Zespół z grodu nad Krzną zapewnił sobie ponownie powrót na zaplecze najwyższych rozgrywek w Polsce.
Jak należało się spodziewać sezon 2016/2017 to heroiczna walka o utrzymanie. Pierwsza część sezonu nie zapowiadała jednak osiągnięcia celu. Liczne porażki (często minimalną różnica bramek) sprawiły, że zespół nie potrafił wydostać się ze strefy spadkowej w tabeli. Zbudowana na nowo drużyna potrzebowała nieco więcej czasu, aby pokazać pełnię swoich możliwości. Druga runda rozgrywek to już zupełnie inna gra drużyny, a co najważniejsze poszły za tym wyniki. Kolejne wygrane (głównie na własnej hali) sprawiły, że zespół piął się w tabeli. Ostatecznie rozgrywki zakończyliśmy na bezpiecznym 9 miejscu. Po raz pierwszy od wielu lat pobyt w I lidze nie zakończył się spadkiem.
Sezon 2017/2018
Był to bardzo udany sezon dla zespołu z Białej Podlaskiej. Walka do ostatniej kolejki o zwycięstwo w rozgrywkach I ligi grupy B i ostatecznie drugie miejsce w tabeli. Był to najlepszy wynik klubu od wielu, wielu lat. Ponadto wielkie święto piłki ręcznej, jakim była wizyta w hali przy ulicy Marusarza Orlen Wisły Płock w PGNiG Pucharze Polski. Te wydarzenia i wyniki pozwalają podsumować ten sezon pozytywnie, zarówno pod względem sportowym, jak i organizacyjnym.
Kadra AZS AWF Biała Podlaska w sezonie 2017/2018. Górny rząd od lewej: Wojciech Horeglad - kierownik zespołu, Karol Nowicki, Michał Bekisz, Bartosz Warmijak, Bartosz Ziółkowski, Mariusz Lichota - prezes, Maksim Kruchkou, Łukasz Kandora, Karol Małecki, Dzmitry Tsikhan - trener, Sławomir Bodasiński - II trener. W dolnym rzędzie: Paweł Zaborniak - fizjoterapeuta, Dzianis Valyntsau, Marcin Stefaniec, Krzysztof Kozłowski, Damian Chmurski, Łukasz Adamiuk, Michał Banaś, Przemysław Urbaniak, Jakub Wańkowicz.
Sezon 2018/2019
Po reorganizacji I ligi w sezonie 2018/2019 (rozgrywki prowadzone były w trzech grupach) Akademicy walczyli w grupie C, która wydawała się być najsilniejszą w całej stawce. Pomimo tego nasz zespół kolejny raz potwierdził, że należy do ścisłej czołówki. Ostatecznie zajęliśmy trzecie miejsce w końcowej tabeli, a do lidera zabrakło zaledwie pięciu punktów. O takim wyniku przesądziły porażki w Końskich i Chrzanowie. Gdyby nie to, walczylibyśmy w pierwszoligowym "turnieju mistrzów" o sportowy awans do PGNiG Superligi. Warto zauważyć, że na własnym parkiecie AZS był niepokonany przez cały sezon.
Kadra AZS AWF Biała Podlaska w sezonie 2018/2019. Od lewej: Patryk Niedzielenko, Leon Łazarczyk, Krzysztof Kozłowski, Maksim Kruchkou, Dzianis Valyntsau, Przemysław Urbaniak, Marcin Stefaniec, Łukasz Adamiuk, Norbert Maksymczuk, Michał Banaś, Karol Nowicki, Michał Bekisz, Daniel Sętowski, Bartosz Ziółkowski, Karol Małecki.
Sezon 2019/2020
To był dziwny sezon. Rozgrywki z powodu zagrożenia epidemicznego spowodowanego wirusem SARS-CoV-2 zostały początkowo zawieszone, aby w rezultacie całkowicie je zakończyć. W momencie podejmowania decyzji o niekontynuowaniu rozgrywek AZS zajmował 5. miejsce w tabeli i na takiej pozycji został sklasyfikowany. ZPRP zdecydował o tym, że żadna z drużyn nie spadnie do niższej ligi. Był to także sezon wyjątkowy pod innym względem. Rok 2020 był czasem obchodów 50-lecia istnienia Klubu.
Kadra AZS AWF Biała Podlaska w sezonie 2019/2020. Górny rząd od lewej: Przemysław Urbaniak, Leon Łazarczyk, Kamil Kozycz, Bartosz Ziółkowski, Łukasz Kandora, Patryk Niedzielenko, Karol Nowicki, Michał. Bekisz. W dolnym rzędzie od lewej: Bartłomiej Mazur, Norbert Maksymczuk, Krzysztof Ostrowski, Daniel Sętowski, Łukasz Adamiuk, Krzysztof Kozłowski, Marcin Stefaniec i Jakub Polok.
Sezon 2020/2021
W konsekwencji sytuacji zaistniałej w poprzednim sezonie, Związek Piłki Ręcznej w Polsce zdecydował, że w sezonie 2020/2021 I liga zostanie podzielona na cztery grupy (A-D). AZS-AWF wystąpił w Grupie C. Rozgrywki tego sezonu były początkiem sporej I-ligowej reformy. Czołowe zespoły z każdej grup zostały zakwalifikowane do I ligi Centralnej (ogólnokrajowej) na kolejny sezon. AZS początkowo był poza pierwszą trójką zespołów w tabeli, co nie gwarantowało udziału w nowych rozgrywkach. Runda rewanżowa, to już z kolei popis gry Akademików, którzy wygrali wszystkie mecze i wskoczyli na 2. miejsce w tabeli, tracąc do lidera KPR-u Legionowo zaledwie 3 punkty. Udana druga część sezonu dała naszemu zespołowi prawo udziału w nowo tworzonej Lidze Centralnej.
Kadra AZS AWF Biała Podlaska w sezonie 2020/2021. Górny rząd od lewej: Dzmitry Tsikhan - trener, Michał Bekisz, Kamil Kozycz, Patryk Niedzielenko, Leon Łazarczyk, Łukasz Kandora. W środkowym rzędzie od lewej: Daniel Kobyliński, Bartosz Ziółkowski, Hubert Niedzielski, Krzysztof Kozłowski, Krzysztof Ostrowski, Łukasz Adamiuk, Pavel Darafeyeu, Marcin Stefaniec, Sławomir Bodasiński - II trener. Dolny rząd od lewej: Jakub Polok, Norbert Maksymczuk, Jakub Tarasiuk, Przemysław Urbaniak, Bartłomiej Mazur i Michał Banaś.
Sezon 2021/2022
Był to historyczny sezon, gdyż po raz pierwszy I-ligowe zespoły miały okazję zagrać w nowym formacie rozgrywek, jakim jest Liga Centralna. Znalazły się w niej najlepsze ekipy zaplecza PGNiG Superligi. Wzrosła zatem ranga ligi i poziom uczestniczących drużyn. W tym gronie znalazł się również AZS-AWF, który początkowo nie był wymieniany w gronie faworytów. Nasz młody zespół, pod wodzą nowego, ale doskonale znanego w Białej Podlaskiej, trenera Marcina Stefańca, zajął ostatecznie wysokie 3. miejsce. Ponadto na szczególną uwagę zasługuje udział w Pucharze Polski, gdzie Akademicy dotarli aż do 1/4 finału przegrywając z Energą MKS-em Kalisz. Wcześniej wyższość bialskiego Klubu musiały uznać m.in.: Gwardia Opole i Stal Mielec.
Kadra AZS AWF Biała Podlaska w sezonie 2021/2022. Górny rząd od lewej: Marcin Stefaniec - trener, Bartosz Ziółkowski, Wiktor Wójcik, Patryk Niedzielenko, Leon Łazarczyk, Wiktor Sałuda, Sławomir Bodasiński - II trener. W środkowym rzędzie od lewej: Piotr Lachowicz - fizjoterapeuta, Dominik Antoniak, Przemysław Urbaniak, Michał Olichwiruk, Kamil Kozycz, Łukasz Kandora, Mariusz Lichota - prezes. Dolny rząd od lewej: Emil Wiejak, Bartłomiej Mazur, Jakub Tarasiuk, Krzysztof Ostrowski, Norbert Maksymczuk, Filip Lewalski, Łukasz Adamiuk. Na zdjęciu brak: Kacper Baranowski.
Sezon 2022/2023
Drugi sezon w Lidze Centralnej stanowić będzie dla naszych zawodników większe wyzwanie. Przed ekipą postawione zostały wyższe cele, a zespół przystąpi do rozgrywek pod nową nazwą - AKPR AZS AWF Biała Podlaska...
*w materiale wykorzystano publikację „Od filii do filii” – Biała Podlaska 2015